Διήρκεσαν έξι χρόνια οι διακοινοτικές συνομιλίες που άρχισαν το 1968 μεταξύ του Ντενκτάς και του Κληρίδη και η τελευταία συνάντηση έγινε στις αρχές Ιουλίου 1974. Ο Ντενκτάς γνωστοποίησε, λέει, στις αρχές της Τουρκίας τις σημειώσεις του για την τελευταία αυτή συνάντηση με την έκθεσή του με ημερομηνία 9 Ιουλίου 1974 και με την ένδειξη «απόρρητον». Στο τέλος της έκθεσης σημείωσε ότι «η επόμενη συνάντηση θα διεξαχθεί σε εμάς την Τρίτη 16.07.1974».

Όμως, δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ ξανά τέτοια συνάντηση. Μια μέρα πριν την καθορισμένη συνάντηση, η χούντα διενήργησε φασιστικό πραξικόπημα στην Κύπρο, ανατράπηκε ο Μακάριος, ύστερα πραγματοποιήθηκε η επέμβαση του τουρκικού στρατού και ανοίχτηκε μια νέα σελίδα στην ιστορία του νησιού.
Τι ανέφερε η έκθεση που έγραψε και υπέγραψε ο Ντενκτάς στις 9 Ιουλίου 1974 με την ένδειξη «απόρρητον»; Μεταφέρει ως εξής ο Ντενκτάς τους διαλόγους κατά τη συνάντηση που πραγματοποιήθηκε με τη συμμετοχή του Weckman, παρατηρητή του ΓΓ του ΟΗΕ:
«Κληρίδης- (Καλωσόρισε τον Weckman): Μπορείτε να πιστεύετε ότι θα εντατικοποιήσουμε τις εργασίες μας και θα προσπαθήσουμε για θετικό αποτέλεσμα. Τώρα ας ρίξουμε μια ματιά στο πρόγραμμα εργασίας μας. Τι νομίζετε; Έχουμε σχολιάσει τα συνταγματικά προβλήματα κατά τις 69 συναντήσεις και παραπέμψαμε σε ειδικούς τα στοιχεία που συμφωνήθηκαν αλλά και αυτά πάνω στα οποία δεν υπήρξε συμφωνία. Συνεχίζουν και εκείνοι να εργάζονται.
Ντενκτάς- (Αφού καλωσόρισε τον Weckman): Οι ειδικοί εργάζονται πάνω σε ορισμένες φόρμουλες. Αναμένουμε να μας φέρουν αυτές τις φόρμουλες. Σίγουρα δεν έχουμε τίποτα να πούμε ο ένας στον άλλο (με τον Κληρίδη). Περιμένουμε τις εργασίες των ειδικών. Ελπίζω ότι ο κ. Weckman δεν θα ζητήσει από εμάς ενημέρωση που θα διαρκέσει 3-5 μήνες. (Γελούν όλοι μαζί).
Weckman- (Ευχαρίστησε): Είναι τιμή μου που βρίσκομαι ανάμεσά σας και συμμετέχω στις συνομιλίες αυτές που αφορούν το μέλλον της Κύπρου. Είμαι ένας μάρτυρας του ΓΓ του ΟΗΕ σε αυτές τις συνομιλίες. Είμαι έτοιμος να σας βοηθήσω στα σημεία που επιθυμείτε. «I am not a participant in the talks». Μελέτησα τους φακέλους αναφορικά με το Κυπριακό και έλαβα μέρος στην πρόσφατη συνεδρία του Συμβουλίου Ασφαλείας. ΓιΆ αυτό το λόγο δεν θα χρειαστώ νέα ενημέρωση. Ουσιαστικά, κάθε σας συνάντηση θα έχει το χαρακτήρα ενημέρωσης για μένα».
Μετά από αυτά τα λόγια του Weckman, ο Ντενκτάς σημειώνει το εξής στην έκθεσή του:
«Ο Weckman τονίζει την ευαισθησία του Συμβουλίου Ασφαλείας για την ανάγκη να υπάρξει αποτέλεσμα και διαβάζει αποσπάσματα από τις σημειώσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας σχετικά με αυτά που είπαν τα μέλη. Ασκείται πίεση πάνω στον Γενικό Γραμματέα για μείωση του αριθμού των μελών της Ειρηνευτικής Δύναμης, αλλά ο Διοικητής της Δύναμης λέει ότι δεν θα είναι δυνατόν να γίνει περαιτέρω μείωση.
Κάποια μέλη έχουν την εντύπωση ότι ΅ενόσω εμείς διατηρούμε την Ειρηνευτική Δύναμη στην Κύπρο, οι Κύπριοι διατηρούν το στάτους κβο και κοιτάνε την ησυχία τουςΆ. Για το λόγο αυτό, είναι χρήσιμο να δοθεί στο Συμβούλιο Ασφαλείας ένα σύντομο έγγραφο που να εξηγεί την πρόοδο που σημειώθηκε στα σημεία που φαίνονται στα προγράμματα εργασίας των ειδικών με τις 12 παραγράφους. Το Παράρτημα 1 είναι ένα σημείωμα που ετοιμάστηκε απλώς για παράδειγμα και αφορά τη Νομοθεσία. Αν δοθεί ένα τέτοιο έγγραφο στο Συμβούλιο Ασφαλείας, μπορεί να παρατείνει για ακόμη έξι μήνες τη θητεία της Ειρηνευτικής Δύναμης (χωρίς να μειωθεί ο αριθμός). Σε αντίθετη περίπτωση, θα μειωθεί ο αριθμός και θα δυσκολέψει περισσότερο η κατάσταση. Είναι χρήσιμο να υποδειχθεί στο Συμβούλιο Ασφαλείας ότι δεν υπάρχει μια κατάσταση κατά την οποία δεν έχει επιτευχθεί καθόλου πρόοδος και ότι αντίθετα υπάρχει πρόοδος. Το πρωί συναντήθηκα με τους ειδικούς. Ανησύχησαν και εκείνοι διότι αυτή η διαδικασία θα αποτελέσει αιτία για χάσιμο χρόνου, αλλά η διαδικασία που εγώ προτείνω δεν θα είναι χάσιμο χρόνου δεδομένου ότι θα γίνεται ταυτόχρονα με πιο λεπτομερείς εργασίες από τους ειδικούς. Νομίζω ότι συμφωνήσαμε με αυτούς πάνω σε αυτά τα σημεία.

Με αυτό τον τρόπο, το Συμβούλιο Ασφαλείας θα ενημερωθεί για:
(1) Θέματα πάνω στα οποία επιτεύχθηκε συμφωνία
(2) Θέματα τα οποία δεν συμφωνήθηκαν
(3) Εναλλακτικές λύσεις».
Στο τέλος αυτής της συνάντησης, ο Κληρίδης είπε το εξής στον Ντενκτάς:
«Οι συνομιλίες έχασαν το κύρος στο εσωτερικό και στο εξωτερικό. Όλοι νομίζουν πως συναντιόμαστε χάριν των συναντήσεων. Σιγά σιγά θα γελοιοποιηθούμε τόσο εμείς όσο και οι ειδικοί. ΓιΆ αυτό πρέπει να δεχτούμε την εισήγηση του Weckman».
Σκεφτείτε τώρα. Σε τι διαφέρει η συνάντηση αυτή από τις παρούσες συνομιλίες;

Του Σενέρ Λεβέντ
Κωδικός άρθρου: 888480
ΠΟΛΙΤΗΣ – 04/08/2009, Σελίδα: 13