Της Ελίνας Γαληνού
Η λάμψη της γυναικείας παρουσίας στην Κλασική Αθήνα, ενέπνευσε το θέμα της έκθεσης που παρουσιάστηκε από τον Δεκέμβριο 2008 έως τον Μάιο 2009 στο Ωνάσειο Πολιτιστικό Κέντρο της Ν. Υόρκης. Περίπου εκατονπενήντα εκθέματα του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου και άλλων μεγάλων μουσείων του κόσμου όπως το Μητροπολιτικό Μουσείο της Ν. Υόρκης, το Βατικανό, το Λούβρο κά, διηγούνται την σύνθετη ιστορία του ρόλου της γυναίκας της κλασσικής εποχής. Η πρώτη ενότητα της έκθεσης, αφιερώνεται στις “Θεότητες και Ηρωίδες”. Είναι η Αθηνά, η Δήμητρα, η Περσεφόνη και άλλες βασικές γυναικείες θεότητες της Αθήνας και της Αττικής, στις οποίες είχαν αφιερωθεί λατρείες και εορτές όπου οι γυναίκες είχαν τον πιό ενεργό ρόλο. Οι τελετουργικές πράξεις όπως οι σπονδές, οι θυσίες και οι πομπές, προβάλουν στην δεύτερη ενότητα τον ρόλο της γυναίκας στη διαδικασία της λατρείας αναδεικνύοντας την σημασία της “ιέρειας”. Η γέννηση, ο γάμος και ο θάνατος, συνθέτουν την τρίτη ενότητα όπου περιγράφει την παρουσία της γυναίκας στα βασικά στάδια της ζωής της… Ανάμεσα στα εκθέματα, ξεχωρίζουν τα μαρμάρινα αγάλματα της Αρτέμιδας και της Αθηνάς, μια ερυθρόμορφη υδρία που απεικονίζει την ιέρεια της Τροίας Θεανώ (που υποδέχτηκε τους Ελληνες της Τροίας) και η επιτύμβια στήλη της Πολυξένης με το αφιερωματικό ανάθημα. Αυτά τα θαυμάσια έργα τέχνης μαζί με άλλα αρχαιολογικά αντικείμενα, συνιστούν τις θρησκευτικές πρακτικές της Κλασσικής Αθήνας, τονίζοντας ότι ο ρόλος των Αθηναίων γυναικών αποτελούσε ένα αναπόσπαστο κομμάτι των λατρευτικών διαδικασιών. Παράλληλα καταδεικνύεται πόσο ουσιαστική υπήρξε η γυναικεία παρουσία στην διατήρηση της θείας εύνοιας, πράγμα που ανέδειξε ακόμα περισσότερο την αίγλη των Αθηνών. Η έκθεση διοργανώθηκε επ΄ευκαρία του εορτασμού δέκα χρόνων από την ίδρυση του Ωνασείου Πολιτιστικού Κέντρου Ν. Υόρκης, με την επιμέλεια του Δ/ντή Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου Ν. Καλτσά και του Δρ. Alan Shapiro, Καθηγητή Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο John Hopkins. Θα φιλοξενηθεί στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο ως το τέλος Νοεμβρίου.