Σε μία επίσκεψη ιδιαίτερης σημασίας ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κάρολος Παπούλιας βρέθηκε στη Συρία για συνομιλίες με τον πρόεδρο Μπασάρ αλ Ασαντ προσπαθώντας να καλύψει κραυγαλέα κενά της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής στον τομέα των σχέσεων με τις αραβικές χώρες.

Αποστολή στη Συρία Γιώργος Δελαστίκ

Στη Συρία για συνομιλίες με τον πρόεδρο της χώρας Μπασάρ αλ-Ασαντ και την υπόλοιπη ηγεσία της, βρέθηκε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κάρολος Παπούλιας, σε μια επίσημη επίσκεψη ιδιαίτερης σημασίας. Προσπαθώντας να καλύψει κραυγαλέα κενά της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής στον τομέα των σχέσεων με τις αραβικές χώρες, ο Κ. Παπούλιας είχε δύο στόχους.

Πρώτον, να συνεχίσει την προσπάθεια που ο ίδιος ξεκίνησε από την έναρξη της προεδρικής θητείας του, να συμβάλει όσο του επιτρέπει το αξίωμά του στην αναθέρμανση των σχέσεων της Ελλάδας με τους Αραβες. Μια προσπάθεια που δυστυχώς δεν βρήκε ανταπόκριση ούτε στη δράση του πρωθυπουργού Κώστα Καραμανλή ούτε φυσικά στη δραστηριότητα της υπουργού Εξωτερικών Ντόρας Μπακογιάννη, η οποία άλλωστε είναι εντελώς ακατάλληλη γι’ αυτή την αποστολή.

Δεύτερον, ειδικά σε σχέση με τη Συρία, να περισώσει ό,τι ακόμη είναι δυνατόν να περισωθεί από τις κάποτε θερμότατες ελληνοσυριακές σχέσεις και να συμβάλει στη ρεαλιστική διαμόρφωσή τους στο νέο πλαίσιο του 21ου αιώνα.

Κατεχόμενο Γκολάν και Κατεχόμενη Κύπρος
Η Ελλάδα από πολλών αιώνων, κυριολεκτικά χιλιετηρίδων, διατηρεί στενούς δεσμούς με τη Συρία. Σε πολιτικό επίπεδο όμως οι δεσμοί τους έγιναν ισχυρότεροι τα τελευταία σχεδόν σαράντα χρόνια, καθώς η Συρία και η Κύπρος έπεσαν θύματα ανάλογων περιστάσεων.

Το 1967 οι Ισραηλινοί επιδρομείς κατέλαβαν και έκτοτε κατέχουν παράνομα τα στρατηγικής σημασίας υψώματα του Γκολάν. Επτά μόλις χρόνια αργότερα, το 1974, οι Τούρκοι εισβολείς κατέλαβαν και αρνούνται ακόμη να παραδώσουν το 37% του κυπριακού εδάφους.

Αυτή η παράλληλη μοίρα ενίσχυσε επί δεκαετίες την ισχυρή έλξη ανάμεσα στην Αθήνα, τη Δαμασκό και τη Λευκωσία.

Η Συρία ήταν πάντα ένας από τους πιο ισχυρούς υποστηρικτές της αποκατάστασης της εδαφικής ακεραιότητας της Κυπριακής Δημοκρατίας και της αποχώρησης των τουρκικών στρατευμάτων κατοχής, καθώς τα ίδια αιτήματα είχε και αυτή στο Γκολάν εναντίον των Ισραηλινών κατακτητών.

Αφενός όμως η αδράνεια της Αθήνας που εδώ και δεκαπέντε σχεδόν χρόνια έχει εγκαταλείψει την αραβική πολιτική της και αφετέρου η δραστηριότητα της Αγκυρας, η οποία επιχειρεί να εκμεταλλευθεί την ανασφάλεια της Συρίας από τις διαρκείς απειλές των ΗΠΑ κατά της Δαμασκού, έχουν επιφέρει εσχάτως σοβαρές αλλαγές.

Οι Τούρκοι προσπαθούν να πείσουν τους Σύριους, παρ’ όλο που ανέκαθεν είχαν εχθρικές σχέσεις, ότι η Αγκυρα είναι σε θέση να πείσει τους Αμερικανούς και τους Ισραηλινούς να μην επιτεθούν κατά της Συρίας. Πέτυχαν έτσι να αποδεχθεί η Δαμασκός μυστικό μεσολαβητικό ρόλο μεταξύ Συρίας από τη μία και Ισραήλ – ΗΠΑ από την άλλη.

Αυτό είχε ως παρενέργεια τέτοια προσέγγιση Τουρκίας – Συρίας ώστε ενώ π.χ. τη δεκαετία του 1980 είχαμε την πορθμειακή σύνδεση του Βόλου με το συριακό λιμάνι της Λαττάκειας που αφέθηκε να μαραθεί οικονομικά και να καταργηθεί τελικά, σήμερα έχουμε τη σύνδεση με φέρι μπόουτ της Συρίας με την? κατεχόμενη Κύπρο!

Δύσκολοι καιροί για τη Συρία
Ο Κάρολος Παπούλιας ήρθε στη Συρία για να επηρεάσει όσο του είναι δυνατόν προς την κατεύθυνση αντιστροφής της τάσης αυτής.

Η επιλογή της στιγμής του ταξιδιού ήταν κατάλληλη. Η Δαμασκός βρίσκεται σε μια δύσκολη φάση που έχει ανάγκη από τους φίλους της και μετράει να δει πόσοι τους έχουν απομείνει.

Η εκ νέου επικράτηση των φιλοαμερικανικών δυνάμεων στον Λίβανο μειώνουν περισσότερο τη συριακή επιρροή εκεί και οδηγούν σταδιακά στην παγίωση της τάσης υπαγωγής του Λιβάνου στη σφαίρα επιρροής των ΗΠΑ, δηλαδή του Ισραήλ. Στην Παλαιστίνη συνεχίζεται αμείωτη η προσπάθεια στραγγαλισμού της Χαμάς, συμμάχου της Συρίας, ώστε να ωφεληθεί η Φατάχ, η ηγεσία της οποίας έχει πλέον υποταχθεί στους Αμερικανούς και τους Ισραηλινούς.

Σαν να μην έφθαναν αυτά, κλυδωνίζεται βίαια από τις εσωτερικές συγκρούσεις και το Ιράν, ο στρατηγικός σύμμαχος της Συρίας.

Η συνισταμένη όλων αυτών των γεγονότων αφενός αποδυναμώνει την πολιτική θέση της Συρίας και αφετέρου τη φέρνει πιο κοντά στο στόχαστρο των Αμερικανών και των Ισραηλινών. Δικαίως οι Σύριοι φοβούνται ότι μπορεί η χώρα τους να είναι το επόμενο Ιράκ ή το επόμενο Ιράν – να επιχειρηθεί δηλαδή ανατροπή του καθεστώτος είτε με εξωτερική πολεμική επιδρομή είτε με εσωτερική αναταραχή.

Εχοντας στα σύνορά της ένα αιμοσταγές, αδίστακτα επιθετικό κράτος όπως το Ισραήλ, το οποίο μάλιστα τώρα κυβερνάται από μια ακροδεξιά, φασίζουσα κυβέρνηση, η Συρία αισθάνεται πολύ έντονη την πολιτικοστρατιωτική πίεση των αντιπάλων της, οι οποίοι απαιτούν την άνευ όρων συνθηκολόγησή της.

Συμμαχίες
Η επιστροφή της Ελλάδας

Σε τέτοιες φάσεις είναι που οι χώρες επαναπροσδιορίζουν τις συμμαχίες τους. Η επίσκεψη Παπούλια τώρα σαφώς και συνιστά σαφή στήριξη προς τη Συρία και την πολιτική της στο Μεσανατολικό, δηλαδή πρωτίστως στο Παλαιστινιακό.

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας εξέφρασε την πλήρη ελληνική υποστήριξη τόσο στην αποκατάσταση της εδαφικής ακεραιότητας της Συρίας μέσω της επιστροφής των υψωμάτων του Γκολάν που φυσικά αποτελεί το κορυφαίο εθνικό θέμα της Συρίας, όσο και στο δικαίωμα των Παλαιστινίων να έχουν δικό τους ανεξάρτητο κράτος.

Παράλληλα, τονίζοντας ότι «πραγματική ειρήνη στη Μέση Ανατολή δεν μπορεί να υπάρξει αν όλες οι πλευρές δεν σεβαστούν και αποδεχθούν τις αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας και αν η Συρία, χώρα – κλειδί για την επίλυση όλων των εκκρεμών προβλημάτων, δεν ανακτήσει τα υψώματα του Γκολάν που είναι τμήμα της εδαφικής της ακεραιότητας». ο Κ. Παπούλιας δεν παρέλειψε να υπενθυμίσει με έμμεσο, διπλωματικό τρόπο τη σχέση ανάμεσα στο Γκολάν και την Κύπρο.

«Οι αρχές του Διεθνούς Δικαίου, της εδαφικής ακεραιότητας και της εθνικής κυριαρχίας προσφέρουν το πλαίσιο νομιμότητας στις σχέσεις μεταξύ των κρατών και συμβάλλουν στη διευθέτηση προβλημάτων, όπως το Κυπριακό, το οποίο αποτελεί πρόβλημα εισβολής και παράνομης κατοχής τμήματος κυρίαρχης χώρας – μέλους του ΟΗΕ και της Ε.Ε.», υπογράμμισε στην αντιφώνησή του στο επίσημο δείπνο που παρέθεσε προς τιμήν του ο Μπασάρ ελ-Ασαντ.

Η Αθήνα επέστρεψε στη Δαμασκό, έστω και για λίγο, μαζί με τις θέσεις αρχών της, για να παράσχει και να ζητήσει υποστήριξη.

ΗΜΕΡΗΣΙΑ