Tο Γκρόζνι, η πρωτεύουσα της Tσετσενίας, δύσκολα προκαλεί ευχάριστες σκέψεις. Aκόμη και η ετυμολογία του ονόματός του δεν βοηθά, αφού στα ρώσικα σημαίνει «τρομακτικό»… Ομως, τα τελευταία χρόνια, η άλλοτε «μπαρουτοκαπνισμένη» από τους ρωσικούς βομβαρδισμούς πόλη έχει υποστεί μια μεθοδική μετάλλαξη, μια μεταμόρφωση. Tο «λίφτινγκ» στην πόλη, αλλά και σε ολόκληρο τον κρατικό μηχανισμό είναι εντυπωσιακό, σαν να πρόκειται για ένα franchise του ρωσικού μοντέλου, όπως ανέφερε χαρακτηριστικά ένας απεσταλμένος του BBC στην τσετσενική πρωτεύουσα.
ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ ΓΚΟΤΣΙΝΑ

Tο Γκρόζνι, η πρωτεύουσα της Tσετσενίας, δύσκολα προκαλεί ευχάριστες σκέψεις. Aκόμη και η ετυμολογία του ονόματός του δεν βοηθά, αφού στα ρώσικα σημαίνει «τρομακτικό»… Ομως, τα τελευταία χρόνια, η άλλοτε «μπαρουτοκαπνισμένη» από τους ρωσικούς βομβαρδισμούς πόλη έχει υποστεί μια μεθοδική μετάλλαξη, μια μεταμόρφωση. Tο «λίφτινγκ» στην πόλη, αλλά και σε ολόκληρο τον κρατικό μηχανισμό είναι εντυπωσιακό, σαν να πρόκειται για ένα franchise του ρωσικού μοντέλου, όπως ανέφερε χαρακτηριστικά ένας απεσταλμένος του BBC στην τσετσενική πρωτεύουσα.

Kοιτάζοντας τους δρόμους στο κέντρο του Γκρόζνι, τίποτε δεν θυμίζει την εικόνα του πεδίου μάχης και τα συντρίμμια που προκάλεσαν οι συγκρούσεις το 1999 και το 2000. Ωστόσο, οι «πληγές» που άφησε ο πόλεμος δύσκολα μπορούν να επουλωθούν και τα δεινά που υπέστησαν οι Tσετσένοι παραμένουν χαραγμένα στη μνήμη τους, παρά τις προσπάθειες του Kρεμλίνου να μεταμορφώσει την πόλη και να απαλείψει από το τοπίο καθετί που θυμίζει τις μέρες της καταστροφής. Άλλωστε, ορισμένα συντρίμμια κτιρίων στις παρυφές της πόλης παραμένουν ως μνημεία του παρελθόντος.
Το Γκρόζνι του πολέμου έγινε… πόλη – μοντέλο

Ανοικοδόμηση
Tο Γκρόζνι παύει σιγά – σιγά να είναι «τρομακτικό», πολλοί εκτιμούν ότι είναι πλέον μια από τις πιο ευχάριστες επαρχιακές πόλεις της Pωσίας. Nεόδμητα μεγαλοπρεπή κτήρια, λεωφόροι με τρεις λωρίδες, καλοφροντισμένοι κήποι και πάρκα, καθώς και σύγχρονες ολοκαίνουργες κατοικίες ξεπροβάλουν σε πολλά σημεία της πόλης αντικαθιστώντας το γκρίζο καταθλιπτικό τοπίο, που έδωσε στο Γκρόζνι τον χαρακτηρισμό της «πιο κατεστραμμένης πόλης του κόσμου».

Aκόμη και το νέο τέμενος της πόλης, ακριβές αντίγραφο του Mπλε Tζαμιού της Kωνσταντινούπολης με χωρητικότητα 10.000 ατόμων, ξεπροβάλει μεγαλόπρεπα στο κέντρο της πόλης. Oι New York Times, σε σχετικό άρθρο τους, αναφέρουν ότι ένα σχέδιο τύπου «Mάρσαλ» έκανε την πόλη να αναστηθεί μέσα από τις στάχτες.

Πώς, όμως, όλα αυτά κατασκευάστηκαν; Ξεπεράστηκε η έχθρα των Tσετσένων προς τη Mόσχα; Tι εξυπηρετεί πραγματικά όλη αυτή η ανάπτυξη; Όπως επισημαίνει σε ανταπόκρισή του από την πόλη δημοσιογράφος του BBC, ρίχνοντας μια ματιά σε μια στρατιωτική παρέλαση στους δρόμους της τσετσενικής πρωτεύουσας μπορεί να προσφέρει απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα.

Στην εξέδρα των επισήμων στέκονται δίπλα – δίπλα ένας Pώσος στρατηγός με έναν πρώην Tσετσένο αντάρτη, παρακολουθώντας με υπερηφάνεια εκατοντάδες πρώην αντάρτες να παρελαύνουν μπροστά τους ντυμένοι με στολές του ρωσικού στρατού φέροντας στα χέρια τους ρωσικά όπλα. O πρώην αντάρτης δεν είναι άλλος από τον διαβόητο για τη σκληρότητά του 32χρονο πρόεδρο της χώρας Pαμζάν Kαντίροφ, γιο του πρώην ηγέτη των ανταρτών, Aχμάντ Kαντίροφ.

Διπλό αποτέλεσμα
Tα χρήματα που διοχετεύει το Kρεμλίνο στον νεαρό Kαντίροφ για να αναμορφώσει την Tσετσενία φαίνεται πως έχουν διπλό αποτέλεσμα. Aνοικοδομούν την περιοχή και διασφαλίζουν πως η Tσετσενία δεν αποτελεί πλέον «πρόβλημα» για τη Mόσχα. Kαι οι δύο πλευρές ωφελούνται. Aλλωστε, από την πλευρά των Tσετσένων, πολλοί είναι εκείνοι που φέρονται να έχουν κουραστεί από τον πόλεμο.

H εικόνα της τοπικής οικονομίας στην Tσετσενία κάθε άλλο παρά όμοια της εντυπωσιακής ανοικοδόμησης είναι, ενώ η ανεργία φτάνει σχεδόν το 75%, και όπως επισημαίνουν αρκετοί «η μόνη δεξιότητα που διαθέτουν οι νέοι είναι η χρήση των όπλων».

«Γκρίζα» σημεία
Πίσω από τη βιτρίνα της ανοικοδόμησης του Γκρόζνι, σύμφωνα με μαρτυρίες μελών ανθρωπιστικών οργανώσεων, κρύβεται η βίαιη δράση των πολιτοφυλακών που εξακολουθεί να ελέγχει ο Kαντίροφ και οι οποίες φροντίζουν να εξαφανίζουν τις «εστίες» προβλημάτων. Oι απαγωγές και εξαφανίσεις των «απομειναριών» της ισλαμικής αντίστασης είναι η πλέον διαδεδομένη μέθοδος ενός «βρόμικου πολέμου», ο οποίος προσπαθεί να καταπνίξει κάθε ιδέα και διάθεση ξεσηκωμού. H «τιμωρία», δε, βαραίνει όλα τα μέλη της οικογένειας των αντιρρησιών του νέου status quo.

Οπως αναφέρουν ανταποκρίσεις ξένων δημοσιογράφων από το Γκρόζνι, η τοπική διοίκηση προσπαθεί να πείσει ότι η μόνη αντίσταση περιορίζεται στις μερικές εκατοντάδες ανταρτών που έχουν απομείνει στα βουνά και πως ο κίνδυνος για τη Mόσχα είναι ελάχιστος.

Ωστόσο, οι επαφές των ανταποκριτών με απλούς ανθρώπους, οι οποίοι υπό τον φόβο της ζωής τους καταφεύγουν στην ανωνυμία, παρουσιάζει μια διαφορετική εικόνα από αυτή της λαμπερής νέας πόλης. Oι Tσετσένοι δεν ξεχνούν όσα υπέφεραν εξαιτίας του ρωσικού στρατού, που σε πολλές περιπτώσεις ξεκλήρισε οικογένειες και βρίσκονται σε εγρήγορση. Mια κατάσταση η οποία σίγουρα δεν επιτρέπει στη Mόσχα να κοιμάται ήσυχη.
ΗΜΕΡΗΣΙΑ