Dow Jones –Μεγαλύτερη της αναμενόμενης συρρίκνωση παρουσιάζουν στο πρώτο τρίμηνο οι αναδυόμενες οικονομίες της Ευρώπης, εν μέσω της παγκόσμιας οικονομικής ύφεσης. 

Ειδικότερα, συρρικνωμένο σε σύγκριση με το πρώτο τρίμηνο του προηγούμενου έτους εμφανίζεται το Ακαθάριστο εγχώριο Προϊόν σε Ουγγαρία, Τσεχία, Ρουμανία, Σλοβακία και Βουλγαρία, όπως προκύπτει από τα προσωρινά στοιχεία που δημοσιοποίησαν την Παρασκευή οι στατιστικές υπηρεσίες των παραπάνω χωρών. Μειωμένο ΑΕΠ εμφανίζει και η Σλοβακία, το νεότερο μέλος της Ευρωζώνης. 

Τα ποσοστά συρρίκνωσης κυμαίνονται από 3,4% (Τσεχία) έως 6,4% (Ρουμανία, Ουγγαρία) και έρχονται σε σύγκριση με τα αντίστοιχα ποσοστά στη Δυτική Ευρώπη, όπως στη Γερμανία, όπου η οικονομία συρρικνώθηκε με ρυθμό 6,9% στο εξεταζόμενο διάστημα και στη Γαλλία, όπου το ΑΕΠ μειώθηκε κατά 3,2%. 

Οι οικονομολόγοι ωστόσο εκτιμούν ότι το αντίκτυπο από τη συρρίκνωση της οικονομίας είναι ισχυρότερο στις αναδυόμενες χώρες της Ευρώπης, καθώς ακολουθεί έπειτα από μια δεκαετία υψηλών ρυθμών ανάπτυξης, στη διάρκεια της οποίας τα πρώην κομουνιστικά κράτη επωφελήθηκαν από τις μαζικές επενδυτικές εισροές αλλά και την ένταξή τους στην Ευρωπαϊκή Ένωση. 

Στη Βουλγαρία, το φτωχότερο μέλος της Ένωσης, το ΑΕΠ υποχώρησε με ρυθμό 3,5%, καταγράφοντας την πρώτη συρρίκνωση σε διάστημα άνω των 10 ετών, με σημαντική απόκλιση 7 ποσοστιαίων μονάδων σε σύγκριση με το προηγούμενο τρίμηνο, όταν η οικονομία είχε αναπτυχθεί με ρυθμό 3,5%. 

“Τα μεγέθη είναι αρκετά απογοητευτικά”, δήλωσε ο Timothy Ash, επικεφαλής αναλυτής αναδυόμενων αγορών της Royal Bank of Scotland. Ο ίδιος υποστήριξε πως λαμβάνοντας υπόψιν το μέγεθος της συρρίκνωσης των οικονομιών στο πρώτο τρίμηνο, οι τελευταίες, πτωτικά αναθεωρημένες εκτιμήσεις του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, δεν θα πρέπει πλέον να θεωρούνται απαισιόδοξες. 

Τα στοιχεία που ανακοινώθηκαν την Παρασκευή, σπέρνουν επίσης αμφιβολίες σχετικά με την ανάπτυξη της οικονομίας στο πολωνικό κράτος, όπου ο υφιπουργός Οικονομίας, Ludwik Kotecki, αναμένει αύξηση του ΑΕΠ κατά τουλάχιστον 1% στο πρώτο τρίμηνο. Σημειώνεται ότι τα επίσημα προσωρινά στοιχεία για το ΑΕΠ της Πολωνίας θα ανακοινωθούν αργότερα αυτό το μήνα. 

Στην Τσεχία το ΑΕΠ μειώθηκε κατά 3,4% σε σχέση με το Μάρτιο του 2008, που αποτελεί ρυθμό συρρίκνωσης ρεκόρ, διπλάσιο των εκτιμήσεων, στον απόηχο της δραματικής υποχώρησης της μεταποιητικής παραγωγής αλλά και της “παγωμένης” κατανάλωσης των νοικοκυριών, που δεν αναζωπυρώθηκε μετά την μείωση των τιμών τροφίμων και καυσίμων. 

Τα ανεπιθύμητα μεγέθη ενδεχομένως συνδέονται με ακόμη μεγαλύτερη συρρίκνωση της τοπικής δραστηριότητας εξαιτίας της σημαντικής επιβράδυνσης του εμπορίου στη χώρα. 

Η υποτονική ζήτηση για εξαγωγές στην περιοχή της Ευρωζώνης, ειδικά στον τομέα των αυτοκινητοβιομηχανιών, συμπαρέσυρε νευραλγικούς τομείς της βιομηχανίας σε χώρες, όπως η Τσεχία και η Σλοβακία. Στη Ρουμανία και τη Βουλγαρία, το φαινόμενο επιδεινώθηκε από τις “παγωμένες” πιστωτικές αγορές, πιέζοντας τις εισαγωγές περισσότερο από τις εξαγωγές. Η συρρίκνωση του ελλείμματος του εμπορικού ισοζυγίου, συμβάλλει στην αύξηση του ΑΕΠ, γεγονός ωστόσο, που υποδηλώνει μεγαλύτερη συρρίκνωση της τοπικής δραστηριότητας από ό,τι εμφανίζουν τα στοιχεία της Παρασκευής. 

Οι πρόσφατες δυσκολίες πρόσβασης σε εξωτερική χρηματοδότηση οδήγησε στη μείωση των ελλειμμάτων στα ισοζύγια τρεχουσών συναλλαγών, σε ποσοστό 39% για την Τσεχία, 56% για τη Βουλγαρία, 69% για τη Ρουμανία, 80% για την Πολωνία και 91% για την Τουρκία, σημειώνει η Agata Urbanska, οικονομολόγος της ING στο Λονδίνο. 

Ενώ η μείωση των ελλειμμάτων υποδηλώνει σταθεροποίηση των κινδύνων για τα τοπικά νομίσματα, παράλληλα υποδεικνύει πιθανή σημαντική συρρίκνωση των ΑΕΠ, πρόσθεσε, επισημαίνοντας πως η τεράστια συρρίκνωση του ΑΕΠ της Λετονίας με ρυθμό 18% στο πρώτο τρίμηνο συνοδεύτηκε με την μετατροπή του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών σε πλεονασματικό στις αρχές του 2009, έπειτα από έλλειμμα της τάξης του 25% του ΑΕΠ που είχε καταγραφεί λιγότερο από δύο χρόνια νωρίτερα. 

Τα στοιχεία για την οικονομία της Βουλγαρίας, έκαναν λόγο για μείωση των εξαγωγών κατά 16% στο πρώτο τρίμηνο και μείωση των εισαγωγών κατά 21% στο πρώτο τρίμηνο, σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2008. Στο μεταξύ, η κατανάλωση των νοικοκυριών υποχώρησε κατά 5,8% σε ετήσια βάση, ήτοι με ρυθμό μεγαλύτερο κατά τα 2/3 του ρυθμού συρρίκνωσης του συνολικού ΑΕΠ. 

Τα στοιχεία για το ΑΕΠ στην αναδυόμενη Ευρώπη θα “πρέπει να αφυπνίσουν τις ρυθμιστικές αρχές”, υποστηρίζει ο Simon Quijano-Evans, αναλυτής της Cheuvreux, θυγατρικής της Credit Agricole στη Βιέννη. 

Αφού δεν ανοίγουν οι στρόφιγγες του τραπεζικού δανεισμού στην περιοχή και η ανεργία τείνει να αυξάνεται, οι κυβερνήσεις θα πρέπει να αναδιοργανώσουν τις δαπάνες τους, με στόχο να επιτευχθεί βιώσιμη χρηματοδότηση στην πραγματική οικονομία, τόνισε. 

Το ΔΝΤ, που έχει ήδη παραχωρήσει δάνεια σε Ουγγαρία, Λετονία, Ρουμανία και Σερβία θα κληθεί πιθανότατα να βοηθήσει επίσης τη Βουλγαρία και τη Λιθουανία, ανέφερε την Πέμπτη η Fitch Ratings. Σε αυτή την περίπτωση και αφού ήδη παρέχει ευέλικτες πιστώσεις στην Πολωνία, ο διεθνής Οργανισμός θα διαθέτει παρουσία σε όλες τις χώρες της Ένωσης, εκτός της Τσεχίας και της Εσθονίας, οι οποίες προσβλέπουν στην ένταξη τους στην Ευρωζώνη στο άμεσο μέλλον. 

Η παρουσία του fund “θα πρέπει να βοηθήσει στην πρόληψη κατά της επιδείνωσης της οικονομικής κρίσης στην περιοχή”, δήλωσε ο Edward Parker, επικεφαλής για τις αναδυόμενες αγορές στην Fitch Ratings. 

ΠΗΓΗ www.capital.gr