Προχωρώντας σε μια πλήρη σχεδόν αποκάλυψη και ανάλυση των όσων συζητούνται στις απευθείας συνομιλίες, ο διεθνολόγος, μέλος της διαπραγματευτικής ομάδας στο Κυπριακό και στενός συνεργάτης του Προέδρου Χριστόφια, ο Τουμάζος Τσιελεπής, τόνισε ότι η ελληνοκυπριακή πλευρά πέτυχε να απαγκιστρωθεί από δύο «αγκάθια» του σχεδίου Ανάν, τα οποία αντιμετώπισαν την έντονη κριτική: Το θεσμό του Προεδρικού Συμβουλίου και τους ξένους δικαστές.
Σε οπτικογραφημένη ομιλία του για το κυπριακό πρόβλημα, που μεταδόθηκε στο πλαίσιο ημερίδας που διοργάνωσαν το Γραφείο Τύπου και Πληροφοριών και η CYTA, ο κ. Τσιελεπής απέρριψε τις δύο «ακραίες» εκτιμήσεις, όπως τις χαρακτήρισε, ότι δεν επίκειται λύση του Κυπριακού και δεν έχει επιτευχθεί πρόοδος στις συνομιλίες και ότι τίποτε δεν γίνεται στις συνομιλίες, ότι πάμε εκεί χάρη των συνομιλιών και ότι το παιγνίδι που παίζεται είναι ποιος θα αποχωρήσει πρώτος.

Αδυναμία προβλέψεων
Ο κ. Τσιελεπής δήλωσε ότι η πραγματικότητα είναι ότι «δεν προχωρούμε με τους ρυθμούς που θα θέλαμε να προχωρήσουμε, αλλά έστω και αργά προχωρούμε… Υπάρχει μια αργή πορεία προς τα εμπρός», ανέφερε χαρακτηριστικά, αλλά απέφυγε να κάνει προβλέψεις και εκτιμήσεις όσον αφορά:
1. Μέχρι πού θα φτάσουμε, λόγω της ρευστής κατάστασης που επικρατεί στα κατεχόμενα, μετά την εκλογή Έρογλου.
2. Πώς θα συμπεριφερθεί η Τουρκία, που κρατά το κλειδί της λύσης.
3. Τι θα γίνει ενόψει της επικείμενης αξιολόγησης της ευρωπαϊκής πορείας της Τουρκίας.

Προεδρικό-Δικαστές
Αναλύοντας την πορεία των συνομιλιών, ο σύμβουλος του Προέδρου ανέφερε ότι μέχρι στιγμής, έχει γίνει μια πρώτη ανάγνωση σε τέσσερις ενότητες, που είχε συμφωνηθεί να συζητηθούν, τη διακυβέρνηση, το περιουσιακό, θέματα Ε.Ε. και θέματα οικονομίας. Εκκρεμεί η πρώτη ανάγνωση σε ορισμένα άλλα πάρα πολύ σημαντικά ζητήματα, όπως η ασφάλεια, οι εγγυήσεις και το εδαφικό.
Αναφερόμενος στο θέμα της διακυβέρνησης, τόνισε ότι σε αυτό έχουν επιτευχθεί «συγκλίσεις, τις οποίες κανείς δεν μπορεί να υποτιμά», αλλά παραμένουν και ορισμένες σοβαρές διαφωνίες.
Τόνισε ότι στόχος του Προέδρου Χριστόφια ήταν να διορθώσει δύο σημαντικά ζητήματα που περιλαμβάνονταν στο σχέδιο Ανάν και τα οποία αποτέλεσαν αντικείμενο έντονης κριτικής της ελληνοκυπριακής πλευράς: Το θεσμό του Προεδρικού Συμβουλίου και τους ξένους δικαστές.
Αφού παραδέχθηκε ότι παραμένουν σοβαρές διαφωνίες στο κεφάλαιο πολίτευμα, επειδή η ελληνοκυπριακή πλευρά επιμένει να εισαγάγει το προεδρικό πολίτευμα, ενώ η τουρκοκυπριακή το σύστημα του Συμβουλίου, ωστόσο πρόσθεσε ότι «φαίνεται να υπάρχει ρεαλιστική προοπτική να φύγουμε από το πολίτευμα του Συμβουλίου και να καταλήξουμε όντως στο προεδρικό πολίτευμα». Εκεί που υπάρχουν διαφωνίες, ανέφερε, είναι στο ποιο περιεχόμενο θα πάρει αυτό το πολίτευμα. «Έχω την εντύπωση», τόνισε ο κ. Τσιελεπής, «ότι η προοπτική πλέον να φύγουμε από το θεσμό του Συμβουλίου είναι ορατή και χειροπιαστή».
Όσον αφορά τους ξένους δικαστές, για την εκτελεστική εξουσία και τη νομοθετική εξουσία, εκεί δηλαδή που παραβιάζεται, όπως είπε ο κ. Τσιελεπής, η διάκριση των εξουσιών, «εδώ μάλλον πρέπει να θεωρούνται παρελθόν οι ξένοι δικαστές».
Ο κ. Τσιελεπής υποστήριξε ότι η ελληνοκυπριακή πλευρά έχει επιτύχει σε ένα βαθμό να εισαγάγει ορισμένες επιπρόσθετες και σημαντικές αρμοδιότητες για την Κεντρική Κυβέρνηση, που δεν υπήρχαν στο παρελθόν σε σχέδια των Ηνωμένων Εθνών.
Πρόσθεσε ότι οι σοβαρές διαφωνίες που παραμένουν, εστιάζονται πέρα από το πολίτευμα και σε ζητήματα εκπροσώπησης της κάθε κοινότητας στα όργανα εξουσίας και σε θέματα λήψης αποφάσεων, αν θα λαμβάνονται με ομοφωνία ή πλειοψηφία, αλλά και στο θέμα των εξωτερικών σχέσεων.
Ο κ. Τσιελεπής ανέφερε ότι οι δύο πλευρές έχουν ουσιαστικά καταλήξει στο θέμα της δικαστικής εξουσίας, ενώ στο θέμα της νομοθετικής εξουσίας υπάρχει μεγάλη σύγκληση, παραμένουν όμως και ορισμένες ουσιαστικές διαφορές.

Συνεταιρισμός από το ΄80
Απαντώντας στις επικρίσεις κατά του Προέδρου Χριστόφια, ότι αποδέχθηκε συνεταιρισμό μεταξύ των δύο κοινοτήτων, ο κ. Τσιελεπής επεσήμανε ότι η έννοια εισήχθη από τα Ηνωμένα Έθνη τουλάχιστον από τη δεκαετία του ΄80, χωρίς να δέχεται τη σκληρή κριτική που δέχεται σήμερα.
«Δεν υπάρχει καμιά περίπτωση η αποδοχή του συνεταιρισμού να οδηγήσει σε κάποιου είδους απο-αναγνώριση της Κυπριακής Δημοκρατίας και αναβάθμιση του ψευδοκράτους, γιατί ο συνεταιρισμός αναφέρεται στην εσωτερική δομή του κυπριακού κράτους και δεν έχει καμία σχέση με τη συνέχεια της Κυπριακής Δημοκρατίας», είπε, και χαρακτήρισε τις σχετικές «αιτιάσεις» ως «ανυπόστατες από νομική και από πολιτική άποψη».

Είχαμε δεχθεί εκ περιτροπής προεδρία
Ο κ. Τσιελεπής απάντησε, επίσης, στις κατηγορίες κατά του Προέδρου Χριστόφια γι’ αποδοχή της εκ περιτροπής προεδρίας και της παραμονής εποίκων, και δήλωσε ότι η εκ περιτροπής προεδρία είχε αρχίσει να παρεισφρέει σε κείμενα των Ηνωμένων Εθνών από τα μέσα της δεκαετίας του ΄80, είχε συζητηθεί από τον Γλαύκο Κληρίδη στις συνομιλίες του με τον Ραούφ Ντενκτάς και βρισκόταν σε όλα τα σχέδια Ανάν. Τόνισε ότι ούτε στην κωδικοποίηση του Εθνικού Συμβουλίου με τις επιδιωκόμενες αλλαγές του σχεδίου Ανάν, που είχε γίνει το 2005, υπήρχε απαίτηση να αφαιρεθεί η εκ περιτροπής προεδρία, ούτε και από τις τελικές θέσεις της πλευράς μας που είχε δώσει ο Τάσσος Παπαδόπουλος στο Γ.Γ., πριν από την επίδοση του τελικού σχεδίου Ανάν, υπήρχε πουθενά τέτοια απαίτηση.

Τάσσος και έποικοι
Στο έγγραφο που είχε δώσει ο Τάσσος Παπαδόπουλος στα Ηνωμένα Έθνη στις 30 Μαρτίου 2004, για τους εποίκους, η απαίτηση της πλευράς μας ήταν ότι δεχόμαστε 30 χιλιάδες εποίκους, συν 15 χιλιάδες που προέρχονται από μικτούς γάμους, συν 5% του συνολικού πληθυσμού, είπε ο κ. Τσιελεπής.
Τέλος, αναφερόμενος στο περιουσιακό, ανέφερε ότι δεν έχει γίνει εις βάθος συζήτηση, λόγω της πολυπλοκότητάς του, ανέφερε όμως ότι η τουρκοκυπριακή πλευρά δέχεται τα δικαιώματα των νόμιμων ιδιοκτητών και τους τρόπους θεραπείας, δηλαδή αποκατάστασης, αποζημίωσης και ανταλλαγής, αλλά την αποκατάσταση που η ελληνοκυπριακή πλευρά θέτει ως πρώτη επιλογή, η τουρκική τη θέτει τελευταία, ενώ ως πρώτη επιλογή θέτει την αποζημίωση και την ανταλλαγή, κατέληξε ο κ. Τσιελεπής.
ΣΗΜΕΡΙΝΗ