Σε ποιο βαθμό η προοπτική ενός συνολικού διαλόγου ΗΠΑ-Ιράν θα επηρεασθεί από το αποτέλεσμα των επικείμενων προεδρικών εκλογών; Από την επανεκλογή δηλαδή του Αχμαντινετζάντ ή των δύο αντιπάλων του που αυτοπροσδιορίζονται ως μετριοπαθείς και εκσυγχρονιστές;
-Μια προσέγγιση είναι η πλήρης υποτίμηση των εκλογών: Σύμφωνα με αυτή τη θεώρηση η πραγματική εξουσία, το πραγματικό κέντρο λήψης κρίσιμων αποφάσεων είναι η υπό τον Χαμενεΐ Θρησκευτική Ηγεσία και ως παράδειγμα αναφέρεται η οκταετία του Χαταμί 1997-2005, στη διάρκεια της οποίας παρά τις διακηρύξεις και την ρητορική των ανοιγμάτων δεν σημειώθηκε πρόοδος στις σχέσεις Ουάσιγκτον-Τεχεράνης.

-Μια διαφορετική προσέγγιση εκτιμά ότι για πρώτη φορά μετά το 1979 έχουν ωριμάσει και από τις δύο πλευρές οι προϋποθέσεις για έναν συνολικό συμβιβασμό. Ετσι όποιες και αν είναι οι πραγματικές δυνατότητες και προθέσεις του Αχμαντινετζάντ, η ακραία κατά του Ισραήλ ρητορική του αποτελεί σοβαρότατο εμπόδιο.

Σε ό,τι αφορά τις ΗΠΑ, είναι πλέον σαφές τι είναι έτοιμες να προσφέρουν στο Ιράν:

– Πρώτον, την επίσημη κατοχύρωση της χώρας ως περιφερειακής δύναμης στην Ευρύτερη Μέση Ανατολή: Μια κατοχύρωση που υπάρχει ντε φάκτο στο Ιράκ από την εποχή της κυβέρνησης Μπους, στο Αφγανιστάν, στον Λίβανο μέσω της κυβέρνησης εθνικής ενότητας στην οποία μετέχει η Χεζμπολάχ. Στο πλαίσιο συνολικής ειρήνευσης στην Ευρύτερη Μέση Ανατολή ο ρόλος και η επιρροή του Ιράν στη Συρία, στο Λίβανο αλλά και στα Παλαιστινιακά Εδάφη εκ των πραγμάτων θα περιορισθεί.

-Δεύτερον, την επίσημη και χωρίς περιστροφές και όρους δέσμευση των ΗΠΑ ότι δεν επιδιώκουν καθεστωτική αλλαγή στο Ιράν. Μια δέσμευση που προφανώς θα συνοδεύεται από τον τερματισμό κάθε μορφής συνεργασίας και στήριξης τόσο με τους Μουτζαχεντίν όσο και με τις κουρδικές οργανώσεις και φυσικά από την αποκατάσταση διπλωματικών σχέσεων ανάμεσα στις δύο πλευρές. Χωρίς την απειλή σύγκρουσης με τις ΗΠΑ, η δυναμική του εκδημοκρατισμού στην ιρανική κοινωνία θα λειτουργήσει από μόνη της.

Καταλυτικής σημασίας θα είναι το πακέτο αντισταθμισμάτων που η Ουάσιγκτον θα προσφέρει στην Τεχεράνη έναντι της εγκατάλειψης του πυρηνικού προγράμματος:

– Δεδομένη είναι η προσφορά τεχνολογίας και τεχνογνωσίας για την παραγωγή ενέργειας.

– Σε ό,τι αφορά τη συνολική απαγόρευση της Διασποράς Πυρηνικών Όπλων στην Ευρύτερη Μέση Ανατολή, οι ΗΠΑ θα πιέσουν ώστε στο πλαίσιο ενός συνολικού διακανονισμού να συζητηθεί και το Πυρηνικό Οπλοστάσιο του Ισραήλ : Ετσι δεν θα υπάρχει πλέον πίεση που θα απευθύνεται ειδικά προς το Ιράν αλλά προς όλες τις δυνάμεις της περιοχής , την Τουρκία, την Σαουδική Αραβία και την Αίγυπτο, να μην επιδιώξουν να αποκτήσουν πυρηνικά όπλα και στο Ισραήλ να δεχθεί την κατάργηση του δικού του οπλοστασίου στο πλαίσιο συνολικής επίλυσης του Μεσανατολικού αλλά και δεσμευτικών εγγυήσεων της Δύσης για την ασφάλειά του, όπως θα μπορούσε να είναι η ένταξη στο ΝΑΤΟ.

Με αυτά τα δεδομένα ακόμη και αν δεχθούμε ότι η πραγματική εξουσία ανήκει στον Χαμενεΐ προφανώς έχει σημασία ο πρόεδρος του Ιράν να μην απειλεί να σβήσει το Ισραήλ από το Χάρτη, αλλά να ζητά συνολική αποπυρηνικοποίηση της περιοχής.
ΗΜΕΡΗΣΙΑ