Επιμέλεια: ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΑΝΕΛΛΟΣ
«Αγόρασε», συμβουλεύει ο τίτλος του «Newsweek» τους επενδυτές εν μέσω κρίσης. Ο συγγραφέας του άρθρου Μπάρτον Μπιγκς εκτιμά ότι η οικονομία μπορεί να σωθεί με επιθετικές ενέργειες διάσωσης από τις κυβερνήσεις και με τις ευκαιρίες που υπάρχουν πια στα χρηματιστήρια. Ο «Economist» εξηγεί «Πώς θα σταματήσουν οι πόλεμοι για τα ναρκωτικά. Η νομοθεσία είναι το μόνο που απέμεινε». Το «Point» διερωτάται για …τον Σαρκοζί: «Είναι ξεπερασμένος;». Η οικονομική καταιγίδα φαίνεται να απορρυθμίζει τη μηχανή του, γράφει το περιοδικό. Το «Time», με τίτλο «Στα ίχνη του τρόμου», διηγείται πώς ο μόνος επιζήσας από τους δράστες της επίθεσης στη Βομβάη έγινε σκληροπυρηνικός ισλαμιστής.
Ο νόμος που πρόσφατα ψήφισε η Γαλλία και απαλλάσσει τους εμίρηδες του Κατάρ από τη φορολογία στις αγορές ακινήτων, υποδεικνύει τις ξεχωριστές σχέσεις που αναπτύσσει η Γαλλία με το εμιράτο, αλλά και όσα κρύβονται πίσω τους, κατά το «Newsweek»· και αυτό είναι η θέση που καλλιεργεί η Γαλλία στη Μέση Ανατολή. Αντίθετα από τον πρόεδρο Σιράκ, που εναντιώθηκε στην αμερικανική εισβολή στο Ιράκ, ο πρόεδρος Σαρκοζί ενεργεί συμπληρωματικά στην αμερικανική πολιτική στη Μέση Ανατολή, γράφει το αμερικανικό περιοδικό. Συνεργάζεται με τις ΗΠΑ στην απομόνωση του Ιράν λόγω του πυρηνικού του προγράμματος, ενώ είναι στην εμπροσθοφυλακή των προσπαθειών για τη βελτίωση των σχέσεων με τον πρόεδρο της Συρίας Μπασάρ Ασαντ, που θέλει να επιστρέψει από το κρύο. Και συνεργάστηκε με τον πρόεδρο της Αιγύπτου για να εξασφαλιστεί εκεχειρία στη Γάζα, τον Ιανουάριο. Η δε νέα γαλλική στρατιωτική βάση στο Αμπού Ντάμπι, -θα ανοίξει τον άλλον μήνα- μπορεί να διευκολύνει την επέκταση των επιχειρήσεων του ΝΑΤΟ στο Αφγανιστάν.

Η «ατζέντα» Σαρκοζί
Μεγάλη είναι και η ατζέντα του Σαρκοζί στις εμπορικές σχέσεις. Τον Φεβρουάριο επισκέφθηκε (πρώτος Γάλλος πρόεδρος) το Ιράκ. Το μεγάλο γαλλικό σχέδιο εκεί είναι η ανακαίνιση του αεροδρομίου στη Βαγδάτη. Η Ουάσιγκτον δεν μπορεί να αντισταθεί, γιατί καταλαβαίνει ότι δεν μπορεί μόνο να υπαγορεύει όρους στους συμμάχους της, πρέπει και να συνεργάζεται. Οι άνθρωποι του Ομπάμα καταλαβαίνουν ότι το τίμημα της στρατηγικής συνεργασίας είναι και ο ανταγωνισμός για το εμπόριο και την επιρροή, εφόσον κινούνται όλοι στην ίδια κατεύθυνση. Και προς το παρόν φαίνεται ότι οι ΗΠΑ καταστρώνουν την πορεία και η Γαλλία ανιχνεύει τον δρόμο, γράφει το «Newsweek».
Ενας άλλος λόγος αυτής της δυναμικής είναι ότι οι ΗΠΑ έχουν ειδική σχέση με το πιο πλούσιο και ισχυρό βασίλειο του (Περσικού) Κόλπου, ενώ οι Γάλλοι έχουν χρόνια τώρα καλλιεργήσει προνομιακή σχέση με την οικογένεια που κυβερνά το Κατάρ, το οποίο έχει αγοράσει το 80% των όπλων του από τη Γαλλία, η οποία με τη σειρά της βοηθά στην εκπαίδευση των δυνάμεων ασφαλείας του εμιράτου. Η Γαλλία έχει φτιάξει παράρτημα της στρατιωτικής ακαδημίας Κιρ Σεντ Ετιέν και γαλλικό σχολείο στο Κατάρ. Οι δεσμοί έχουν αποδώσει. Η πρώτη διπλωματική επιτυχία του Σαρκοζί, η απελευθέρωση των νοσοκόμων από τη Βουλγαρία, τις οποίες κρατούσε η Λιβύη, έγινε με την καταβολή των λύτρων από το Κατάρ. Αυτή η βοήθεια σημειώνεται στον νόμο για τις φοροαπαλλαγές που θα έχει το Κατάρ στη Γαλλία. Οταν ΗΠΑ και Σαουδική Αραβία δεν μπορούσαν να σταθεροποιήσουν την κυβέρνηση στον Λίβανο, επενέβησαν Γαλλία και Κατάρ και η συμφωνία υπογράφτηκε στην Ντόχα.

Οι τρεις χώρες
Τώρα όμως φαίνεται το Κατάρ να ολισθαίνει προς το Ιράν. Ανέλαβε την ανοικοδόμηση του Νότιου Λιβάνου, την οποία διαχειρίζεται η Χεζμπολάχ. Και φιλοξένησε διάσκεψη με τους αντιπάλους του Ισραήλ και της Παλαιστινιακής Αρχής (τον Ιανουάριο, με την εισβολή των Ισραηλινών στη Γάζα), στην οποία συμμετείχαν ο Αχμαντινετζάντ και η Χαμάς. Τώρα που το Ιράν αντιδρά, πιεζόμενο από τη Δύση για τα πυρηνικά του, το Κατάρ φοβάται ότι θα είναι στν πρώτη σειρά των στόχων. Ετσι, οι σύμβουλοι του Σαρκοζί τώρα επιμένουν ότι πρέπει να εναλλάσσει τις σχέσεις της Γαλλίας στον Κόλπο. Οπότε και αυτός παρέκαμψε Σαουδική Αραβία και Κατάρ και πήγε σε Κουβέιτ, Ομάν και Αμπού Ντάμπι. «Είναι τρεις χώρες», είπε, «όπου υπάρχουν βρετανικές παραδόσεις και αμερικανική επιρροή και η Γαλλία δεν έχει επενδύσει πολιτικά ή εμπορικά σε αυτές για μεγάλο χρονικό διάστημα».
Αλλά φαίνεται ότι στρατηγική άποψη της Γαλλίας είναι ότι στη Μέση Ανατολή η σταθερότητα μπορεί να επέλθει μέσω ευρύτερης οικονομικής ενσωμάτωσης μεταξύ Ευρώπης (έχει τη διπλωματική εμπειρία), χωρών του Κόλπου (έχουν τα λεφτά) και χωρών της νότιας και ανατολικής Μεσογείου (έχουν πληθυσμό σε άνθηση). Οι προνομιακές σχέσεις με την Ντόχα δεν αναμένεται να πληγούν. Στην πολύ προσωπική διπλωματία του αραβικού κόσμου μετρά κάθε μικρή χάρη και ποτέ δεν ξεχνιέται καμία ταπεινωτική ενέργεια. Αλλά, γράφει το «Newsweek», τώρα που η Γαλλία παίζει μαζί με τις ΗΠΑ και όχι εναντίον της, η σταθεροποίηση μπορεί να εξυπηρετηθεί καλά. *
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ – 12/03/2009