Του ΔΗΜΗΤΡΗ ΤΣΙΟΔΡΑ
Σε αλλαγή πλεύσης και αναθεώρηση της ελληνικής στάσης ως προς την ευρωπαϊκή πορεία της Τουρκίας προσανατολίζεται η κυβέρνηση. Η όξυνση των διμερών προβλημάτων και κυρίως η αλλαγή κλίματος στην Ευρώπη απέναντι στην Αγκυρα, οδηγούν το υπουργείο Εξωτερικών πιο κοντά στη γραμμή της «ειδικής σχέσης» αντί της «πλήρους ένταξης» που ακολουθούσε μέχρι τώρα.
Ο Νοέμβριος του 2009 αποτελεί ορόσημο για τις σχέσεις Τουρκίας-Ε.Ε., καθώς τότε θα κριθεί η εφαρμογή του «Πρωτοκόλλου της Αγκυρας» το οποίο είχε…υπογραφεί το 2006. Τότε η Τουρκία είχε πάρει προθεσμία για να ανοίξει τα λιμάνια και τα αεροδρόμιά της σε κυπριακά πλοία και αεροπλάνα, αναγνωρίζοντας αυτομάτως την Κυπριακή Δημοκρατία. Τότε είχε ανασταλεί και το άνοιγμα 8 κεφαλαίων της ευρωτουρκικής σχέσης, τα οποία είχαν αφεθεί να επανεξεταστούν το προσεχές φθινόπωρο, οπότε θα συζητηθεί εφ’ όλης της ύλης η ενταξιακή διαδικασία.
Μέχρι στιγμής, ωστόσο, όχι μόνο δεν έχει υπάρξει πρόοδος, αλλά, αντιθέτως, η Τουρκία επιμένει και στη μη εφαρμογή του Πρωτοκόλλου. Ετσι, οι συσχετισμοί στις Βρυξέλλες έχουν αλλάξει: Η Γαλλία έχει ταχθεί σαφώς υπέρ της ειδικής σχέσης και σ’ αυτή τη λογική κινούνται και οι γερμανοί Χριστιανοδημοκράτες.
Από την πλευρά του ο Τ. Ερντογάν, στη διάρκεια της επίσκεψής του στην έδρα της Κομισιόν, έδωσε έμφαση σε δύο παραμέτρους διαπραγματευτικής ισχύος της χώρας του: Στον ρόλο της Τουρκίας στη Μέση Ανατολή και στη σημασία που έχει αποκτήσει σε θέματα ενέργειας, τη στιγμή μάλιστα που η Ευρώπη αναζητάει εναλλακτικές πηγές (ρεπορτάζ στις σελ. 30, 35).
Σειρά χωρών με επικεφαλής τη Βρετανία πιέζουν ώστε να μη διακοπεί ο ευρωπαϊκός δρόμος της Αγκυρας, όμως οι επιφυλάξεις ενισχύονται και αυτή τη φορά και η Ελλάδα σκοπεύει να προστεθεί στο μπλοκ των χωρών που είναι υπέρ της ειδικής σχέσης. Την πρόθεση αυτή εκφράζει και ο υπουργός Αμυνας Ευ. Μεϊμαράκης, ο οποίος δηλώνει ότι «πρέπει να επανεξεταστεί η ελληνική πολιτική που είναι στηριγμένη στην ευρωπαϊκή πορεία της Τουρκίας». Μια άποψη που έχει εκφράσει, εδώ και αρκετό καιρό, ο Κ. Σημίτης και τώρα βρίσκει σύμφωνους τους περισσότερους στη Ν.Δ.
Εκείνο το οποίο θέλουν να αποφύγουν στην κυβέρνηση είναι να «χρεωθούν» μονομερώς τον ρόλο του «κακού» και να εμφανιστεί μόνη η Αθήνα ως το βασικό εμπόδιο στο δρόμο της Τουρκίας προς την Ε.Ε., κάτι που κάνουν σήμερα οι Γάλλοι.
Στη Ν.Δ. μετρούν και τις αντιδράσεις των ΗΠΑ σ’ αυτή τη στροφή, αφού η Ουάσιγκτον είναι αναφανδόν υπέρ της πλήρους ένταξης της Αγκυρας στην Ευρωπαϊκή Ενωση, κάτι που αναμένεται ότι θα τονίσει και ο νέος αμερικανός πρόεδρος Μπ. Ομπάμα στον Κ. Καραμανλή, αν ο έλληνας πρωθυπουργός εξασφαλίσει τελικά το πολυπόθητο ραντεβού στον Λευκό Οίκο, περί τα τέλη Μαρτίου.
Αλλαγή τακτικής σημαίνει όμως και αναζήτηση εναλλακτικών τρόπων αντιμετώπισης των προβλημάτων με την Τουρκία στο Αιγαίο, αφού μέχρι τώρα τα πάντα είχαν εναποτεθεί στην άσκηση πίεσης μέσω των μηχανισμών της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Οπότε…
ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ – 25/01/2009