Εκείνοι που ισχυρίζονται ότι εμείς προκαλέσαμε τη Γεωργία, είναι οι ίδιοι που εξόπλισαν τον Σαακασβίλι μέχρι τα δόντια, τονίζει στη συνέντευξή του στο «Εθνος της Κυριακής» ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών

Συνέντευξη στο Δημήτρη Λιάτσο

Ο Σεργκέϊ Λαβρόφ ξεκαθαρίζει τις θέσεις του Κρεμλίνου σε ζητήματα…διεθνούς ασφάλειας και σχετικά με την οικονομική κρίση υπογραμμίζει ότι είναι από τα θέματα που μόνο με συνολική δουλειά θα ξεπεραστούν.

Κύριε υπουργέ, το 1828 η τσαρική Ρωσία αναγνώρισε το νεοελληνικό κράτος. Στο φόντο των 80 χρόνων από τη σύναψη διπλωματικών σχέσεων, πώς εκτιμάτε σήμερα το επίπεδο των διμερών σχέσεων;

Εκτιμώ πως οι σχέσεις μας είναι εταιρικές. Δεν υπάρχουν αξεπέραστα προβλήματα. Στηρίζονται οι σχέσεις μας στην επίσημη ιστορία των 180 χρόνων. Αν πάρουμε την ανεπίσημη, οι λαοί μας είχαν στενές φιλικές σχέσεις επί σειρά αιώνων. Ολα αυτά διατηρήθηκαν. Εχουμε κοντινή προσέγγιση του κόσμου και αυτό είναι σημαντικό στοιχείο της βάσης πάνω στην οποία οικοδομείται η ρωσοελληνική φιλία.

Οι συμφωνίες που έχουν υπογράψει οι ηγέτες μας υλοποιούνται. Θα τόνιζα με ιδιαίτερη εκτίμηση την πολιτική της ελληνικής ηγεσίας, και προσωπικά του πρωθυπουργού κ. Καραμανλή, στην ενίσχυση της ρωσοελληνικής συνεργασίας. Οι πολύ κοντινές σχέσεις με τη Ρωσία επιτρέπουν στην Αθήνα να κατανοεί με αντικειμενικότητα και τις θέσεις και τα τεκταινόμενα μέσα στη Ρωσία. Ταυτόχρονα συμβάλλει στην προσέγγιση της Ρωσίας με την ΕΕ.

Εκτιμάμε τη συνεπή θέση της Ελλάδας, θέση που δεν επηρεάζεται από συγκυριακές γεωπολιτικές προσεγγίσεις, θέση που στοχεύει στην εμβάθυνση της συνεργασίας της Ρωσίας με την ΕΕ προς το συμφέρον ολόκληρης της Ευρώπης. Εκτιμώ πως αυτή η προσέγγιση είναι η μοναδική ιστορικά σωστή.

Πέρασαν τρεις μήνες από την αιματοχυσία στη Νότια Οσετία και αρκετοί εξακολουθούν να ρίχνουν ευθύνες στη Ρωσία για «υπερβολική» αντίδραση. Ποιο είναι το σχόλιό σας;

Σήμερα κανείς δεν αμφιβάλλει ποιος φταίει για τα όσα έγιναν στον Καύκασο. Η ηγεσία της Γεωργίας αποφάσισε να χρησιμοποιήσει βία κατά της κοιμώμενης πόλης. Η επίθεση αυτή ετοιμαζόταν από καιρό. Υπάρχει πληθώρα στοιχείων που μαρτυρά πως τον Ιούλιο τα γεωργιανά στρατεύματα ετοίμαζαν τις θέσεις από τις οποίες επιτέθηκαν στην Τσχινβάλ. Υπάρχουν στοιχεία που μαρτυρούν ότι για τον σκοπό αυτό χρησιμοποιούνταν, εκτός των άλλων, μυστικά οι Γεωργιανοί θύλακοι μέσα στη Νότια Οσετία, οι οποίοι ουσιαστικά μετατράπηκαν σε τμήμα της επίθεσης. Κανείς δεν αμφιβάλλει για όλα αυτά. Αλλο πράγμα, όμως, ότι στις δημόσιες δηλώσεις τους ορισμένοι επιδιώκουν να εναποθέσουν ευθύνες και στις δύο πλευρές εξίσου, αλλά υπάρχουν και εκείνοι που δηλώνουν ότι ο μόνος υπεύθυνος είναι η Ρωσία!

Οτι τάχα εμείς προβοκάραμε τη Γεωργία. Και το σενάριο το οποίο εκείνοι υλοποίησαν το επινοήσαμε εμείς. Αυτό είναι ένα απόλυτο ψέμα. Το λένε αυτό αποκλειστικά εκείνοι οι οποίοι έχουν πολιτική, ηθική και υλική ευθύνη για το καθεστώς Σαακασβίλι, κυρίως εκείνοι που τον εξόπλισαν «μέχρι τα δόντια». Εκείνοι που μας διαβεβαίωναν πως ο Σαακασβίλι δεν θα πάει σε πολεμική επιχείρηση, δεν θα του το επιτρέψουν. Αν τυχόν χρησιμοποιήσει βία -αυτό μου το έλεγε η Κοντολίζα Ράις-, τότε θα πρέπει να ξεχάσει το θέμα εισόδου στο ΝΑΤΟ.

Ο πρόεδρος Μεντβέντεφ είπε πως μετά την 8η Αυγούστου ο κόσμος άλλαξε. Το έως τότε σύστημα ασφαλείας «ράγισε». Ταυτόχρονα με τις εξελίξεις στον Καύκασο ξέσπασε και η οικονομική κρίση. Εσείς πρόσφατα στο Βερολίνο δηλώσατε την ανάγκη δημιουργίας μιας νέας κατάστασης στον κόσμο. Ποια είναι αυτή;

Ο κόσμος, πράγματι, άλλαξε και αυτά που έγιναν στον Καύκασο, ως αποτέλεσμα της αλόγιστης πράξης του Σαακασβίλι, απέδειξαν την ανεπάρκεια του συστήματος ασφαλείας. Και πάνω σε αυτό πρέπει να εργαστούμε. Θα επιμείνουμε ώστε η ΕΕ να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις για εγγυήσεις προς τη Ν. Οσετία και την Αμπχαζία, ότι δεν θα επαναληφθεί η χρήση βίας, όπως πηγάζει από το σχέδιο Μεντβέντεφ – Σαρκοζί.

Σε πιο ευρύ πεδίο, φυσικά, η κρίση στον Καύκασο έκανε πιο επιτακτική την ανάγκη για ανοιχτό τίμιο διάλογο για την ασφάλεια σε ολόκληρο τον ευρωατλαντικό χώρο. Θυμίσατε ότι παράλληλα με την κρίση στην ασφάλεια ξέσπασε και η οικονομική κρίση. Δεν διεκδικούμε να προτείνουμε κάποιες έτοιμες συνταγές, έχουμε τη δική μας προσέγγιση πώς να βγούμε από την κρίση.

Τον περασμένο Ιούλιο στο G8 στην Ιαπωνία ο πρόεδρος Μεντβέντεφ πρότεινε να ξεκινήσουν διαπραγματεύσεις για την από κοινού προσπάθεια να αποφευχθούν οικονομικοί «σεισμοί», οι οποίοι από τότε ήδη γίνονταν ορατοί. Δυστυχώς, η ιδέα εκείνη δεν βρήκε ανταπόκριση. Τώρα, όμως, όλοι μιλούν για την ανάγκη συλλογικών μέτρων, ώστε να λύσουμε τα προβλήματα της οικονομικής ασφάλειας του κόσμου.

Θυμάμαι τα λόγια σας στις αρχές του χρόνου, ότι οι εμπνευστές της μονομερούς ανεξαρτησίας του Κοσσυφοπεδίου άνοιξαν το «κουτί της Πανδώρας». Πρόσφατα στο Μαυροβούνιο είχαμε μαζικές διαδηλώσεις και σοβαρά επεισόδια κατά της αναγνώρισης. Ποια είναι η θέση σας σήμερα;

Είχαμε δηλώσει κατ επανάληψη πως η μονομερής αναγνώριση της ανεξαρτησίας του Κοσόβου, σε αντίθεση με το Διεθνές Δίκαιο, θα αποτελέσει προηγούμενο. Οχι γιατί έτσι το θέλαμε εμείς ή κάποιος άλλος, αλλά γιατί οι εθνικές ομάδες που βρίσκονται σε ανάλογη κατάσταση -και υπάρχουν πάνω από 200 σε όλο τον κόσμο-, θα βγάλουν συμπεράσματα: Αν επιτρέπεται σε κάποιον να πηγαίνει κόντρα στο Διεθνές Δίκαιο, τότε γιατί να μην έχουν το ίδιο δικαίωμα και οι άλλοι που βρίσκονται σε ανάλογη κατάσταση;

Και όσο και αν μας διαβεβαίωναν οι Δυτικοί εταίροι μας ότι δεν θα υπάρξει προηγούμενο, ότι η υπόθεση του Κοσόβου είναι μοναδική, όλα αυτά δεν επαληθεύτηκαν. Αν και έπειτα από ό,τι συνέβη, εμείς επιδείξαμε τεράστια αυτοσυγκράτηση. Ολοι ήταν πεπεισμένοι ότι θα ανταποδώσουμε και θα αναγνωρίσουμε την Αμπχαζία και τη Ν. Οσετία και ίσως και άλλες περιοχές που βρίσκονται σε «παγωμένη» διένεξη.

Δεν θέλαμε να το κάνουμε αυτό. Ακόμα περισσότερο, μετά την αναγνώριση του Κοσόβου, ο πρόεδρος Μεντβέντεφ, στις συναντήσεις του με τον Σαακασβίλι, με επιμονή τον καλούσε να υπογράψει συμφωνίες για τη μη χρήση βίας στη διευθέτηση των διενέξεων στη Νότια Οσετία και την Αμπχαζία και για τη δραστηριοποίηση της διαδικασίας διαλόγου, τον οποίο η Γεωργία μπλοκάριζε και επεδίωκε να αγνοήσει τις διεθνείς της υποχρεώσεις. Ετσι, λοιπόν, εδώ η δική μας συνείδηση είναι απόλυτα ήσυχη.

Τώρα για το πώς επιδρά η κατάσταση του Κοσόβου στα Βαλκάνια πρέπει να πω πως η επίδραση δεν εκδηλώθηκε πλήρως ακόμα. Θυμίσατε ήδη τις ταραχές στην Ποτγκόριτσα… Το Μαυροβούνιο, η ΠΓΔΜ είναι μικρές χώρες, έχουν τα δικά τους προβλήματα. Μόλις τώρα αρχίζουν να χτίζουν τις σχέσεις τους. Μόλις τώρα η ζωή άρχισε να μπαίνει σε μια σχετική ήρεμη ροή.

Η μεμονωμένη αναγνώριση της ανεξαρτησίας του Κοσόβου ήρθε φυσικά ως… προβοκάτσια. Αραγε, όλοι αυτοί που το επινόησαν δεν ήξεραν τις σχέσεις, ας πούμε, ανάμεσα στους Σέρβους και τους Μαυροβούνιους; Δεν γνώριζαν πόσο κοντινοί είναι οι δύο αυτοί λαοί; Το πόσο επικίνδυνο είναι για κάθε πολιτικό να βάζει «σφήνα» ανάμεσά τους;
ETHNOS