του Σάββα Καλεντερίδη

Αν και υπήρχαν εδώ και μήνες ενδείξεις για μια επικείμενη κρίση στον Καύκασο με πρωταγωνιστές τη Γεωργία και τη Ρωσία, όλα άρχισαν στις 8 Αυγούστου, ημέρα έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων, όταν οι Γεωργιανοί εξαπέλυσαν σφοδρή επίθεση με μονάδες πυροβολικού και πολλαπλών εκτοξευτών εναντίον της πρωτεύουσας της Νότιας Οσετίας Τσινβάλι, αφού προηγουμένως οι Γεωργιανοί στρατιώτες είχαν σκοτώσει 12 Ρώσους στρατιώτες, μέλη της ειρηνευτικής δύναμης που σταθμεύει στη Νότια Οσετία και με την συγκατάθεση της Γεωργίας. Ο βομβαρδισμός της πόλης ήταν τόσο σφοδρός, που μέσα σε επτά ώρες οδήγησε σχεδόν στην ολοκληρωτική καταστροφή της, ενώ προκάλεσε το θάνατο 2.000 αμάχων, σύμφωνα με τις ανακοινώσεις της ρωσικής πλευράς.
Σήμερα η κατάσταση είναι η εξής:
Σε επιχειρησιακό επίπεδο ο γεωργιανός στρατός, που αναδιοργανώθηκε από τις ΗΠΑ, το Ισραήλ, την Τουρκία και άλλες χώρες του ΝΑΤΟ, έχει αποδιαρθρωθεί και μπορούμε να πούμε ότι δεν υφίσταται, ενώ οι ρωσικές στρατιωτικές δυνάμεις, εκτός από τη Νότιο Οσετία και την Αμπχαζία, ελέγχουν τα λιμάνια, τους οδικούς άξονες και ένα σημαντικό μέρος της γεωργιανής επικράτειας.
Σε πολιτικό επίπεδο έχει υπογραφεί συμφωνία εκεχειρίας μεταξύ Ρωσίας-Γεωργίας, ενώ μετά από όλα όσα συνέβησαν μπορούμε να πούμε ότι οι πιθανότητες να ανακτήσει τον έλεγχο -που δεν είχε πριν την έναρξη της επίθεσης εναντίον του Τσινβάλι- της Νότιας Οσετίας και της Αμπχαζίας η Γεωργία είναι μηδαμινές.
Αυτή σε γενικές γραμμές είναι η κατάσταση σε τοπικό επίπεδο.
Η Γεωργία στην ουσία επιτέθηκε απροκάλυπτα εναντίον ειρηνευτικών στρατιωτικών δυνάμεων της Ρωσίας και εναντίον αμάχου πληθυσμού, με τα γνωστά τραγικά γι’ αυτήν αποτελέσματα που σκιαγραφήσαμε πιο πάνω.
Γιατί όμως το έκανε αυτό;
Αν η Γεωργία ήθελε να ανακτήσει τον έλεγχο της Νότιας Οσετίας, θα μπορούσε να κάνει μια αναίμακτη στρατιωτική επιχείρηση, να καταλάβει όλες τις περιοχές της Νότιας Οσετίας “αποκαθιστώντας τη συνταγματική τάξη” και στη συνέχεια να περιμένει να πέσει το Τσινβάλι σαν ώριμο φρούτο. Αν δεν μπορούσε να το σχεδιάσει ο ίδιος ο (άπειρος) πρόεδρος της Γεωργίας, Μιχαήλ Σαακασβίλι, θα μπορούσαν να του το προτείνουν οι πολύ έμπειροι Αμερικανοί και Ισραηλινοί στρατιωτικοί σύμβουλοι που εδώ και καιρό έχει δίπλα του.
Όμως, απ’ ότι φαίνεται, άλλα του πρότειναν και ιδού η κατάληξη. Και μη μας πει κανείς ότι οι Αμερικανοί και οι Ισραηλινοί δεν ήξεραν τι επρόκειτο να γίνει; Όχι μόνο ήξεραν, αλλά ώθησαν τον δυστυχή Σαακασβίλι να το κάνει, όπως ο ίδιος ομολόγησε στην εφημερίδα Ρεπούμπλικα.
Και μετά από όλα αυτά, προβάλει το εξής ερώτημα:
Τι επιδίωκαν οι ΗΠΑ-Ισραήλ με αυτή την ενέργεια του Σαακασβίλι, που ενεργεί ως πολιτικός προβοκάτορας, θυμίζοντας έντονα τον εκ Βορρά γείτονά μας, Γκρουέφσκι, με τον οποίον έχουν πολλά κοινά, ένα από τα οποία -το κυριότερο- αμερικανική παιδεία και στήριξη;
Αφού ήταν προφανές ότι εξωθούν το “μυρμήγκι να τα βάλει με τον ελέφαντα” και, όπως φαίνεται εκ του αποτελέσματος, δεν ήταν έτοιμοι να σταθούν ενεργά στο πλευρό του για να τον υπερασπιστούν σε επιχειρησιακό επίπεδο, γιατί το έκαναν ή γιατί δεν το απέτρεψαν;
Μήπως για να χαρίσουν μια μεγάλη νίκη στη Ρωσία, όπως διαλαλούν τα διάφορα παπαγαλάκια σε Ελλάδα και Ευρώπη;
Όχι ασφαλώς.
Σε κάτι άλλο αποσκοπούσαν και οφείλουμε να βρούμε τη σωστή απάντηση, για να πάρουμε σωστή θέση ως λαός και ως χώρα σε σχέση με αυτά που θα ακολουθήσουν.
Και για να βοηθήσουμε στην εύρεση της σωστής απάντησης να αναφέρουμε μερικά στοιχεία ακόμη.
Η Ρωσία στην ουσία δεν κέρδισε τίποτε που δεν είχε πριν τις 8 Αυγούστου 2008. Όσο για την Νότια Οσετία και την Αμπχαζία, τις περιοχές αυτές τις ήλεγχε απόλυτα και πριν από τις 8 Αυγούστου.
Θα μπορούσε κανείς να ισχυριστεί -και το κάνουν ήδη πολλοί- ότι η Ρωσία έδειξε αποφασιστικότητα, γεγονός που έχει καταγραφεί και είναι δυνατόν να δράσει αποτρεπτικά στην εφαρμογή των σχεδίων των ΗΠΑ για ανάπτυξη της αντιπυραυλικής ομπρέλας και την περαιτέρω επέκταση του ΝΑΤΟ προς ανατολάς. Η απάντηση είναι ότι η Ρωσία έδειξε αποφασιστικότητα σε μια προβοκάτσια της Γεωργίας και όχι σε μια απόπειρα εφαρμογής και υλοποίησης κάποιας πολιτικής των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ, κόντρα στα ρωσικά συμφέροντα.
Μπορεί η Ρωσία να μην κέρδισε τίποτα ή τέλος πάντων κάτι σημαντικό, έχασε όμως τα εξής:
-Έχουν κυριολεκτικά καταστραφεί οι σχέσεις της Ρωσίας με τη Γεωργία και κυρίως με τον γεωργιανό λαό, γεγονός που δυσχεραίνει την άσκηση πολιτικής ακόμη και σε περίπτωση αποχώρησης του Σαακασβίλι.
-Η επικοινωνία της Ρωσίας με την Αρμενία, που είναι ο μόνος σταθερός (;) σύμμαχος της Ρωσίας στην περιοχή, έχει καταστεί προβληματική. Να σημειωθεί ότι η Αρμενία είναι πλέον αποκλεισμένη, διατηρώντας περίπου μια και μοναδική πύλη επικοινωνίας με τον έξω κόσμο, μέσω Ιράν, αφού με το Αζερμπαϊτζάν και την Τουρκία δεν διατηρεί διπλωματικές σχέσεις και με τη Γεωργία αντιμετωπίζει διπλωματικά προβλήματα, επειδή η ρωσική αεροπορία χρησιμοποίησε την αεροπορική βάση του Γκούμρου για τις επιθέσεις εναντίον της Γεωργίας.
-Έχουν επιδεινωθεί οι ήδη τεταμένες σχέσεις της Ρωσίας με την Ουκρανία, λόγω της χρήσης του ναυστάθμου της Σεβαστούπολης στην επιχείρηση αποκλεισμού των λιμανιών της Γεωργίας.
-Η διεθνής εικόνα της Ρωσίας, που κατέβαλε τεράστιες προσπάθειες τα τελευταία χρόνια για τη βελτίωσή της, έχει υποστεί ανεπανόρθωτο πλήγμα, αφού, κατά κάποιο τρόπο αποσιωπείται η προηγηθείσα πρόκληση των γεωργιανών δυνάμεων και προβάλλεται η δυσανάλογη χρήση στρατιωτικής βίας για την αντιμετώπιση της όποιας κατάστασης είχε δημιουργηθεί.
-Η Ρωσία θα είναι για τους επόμενους μήνες ή χρόνια σε θέση απολογουμένου στους διεθνείς και ευρωπαϊκούς θεσμούς, ενώ σε ένα βαθμό έχει αποδυναμωθεί και η πολιτική ενίσχυσης των δεσμών και των σχέσεών της με την Ε.Ε. και το ΝΑΤΟ.
Το τελικό συμπέρασμα από όσα εκτέθηκαν παραπάνω είναι ότι η Ρωσία υποχρεώθηκε να απαντήσει στρατιωτικά σε μια πολιτική προβοκάτσια που της έστησαν οι ΗΠΑ και το Ισραήλ, χρησιμοποιώντας ένα ενεργούμενό τους, τον πρόεδρο της Γεωργίας Μιχαήλ Σαακασβίλι, με αποτέλεσμα την πολλαπλή πολιτική αποδυνάμωση της Ρωσίας σε διεθνές επίπεδο. Και μια αποδυναμωμένη πολιτικά σε διεθνές επίπεδο Ρωσία, αφ’ ενός δεν έχει τη δυνατότητα να ασκήσει πολιτική στο διεθνές σκηνικό με την άνεση που είχε πριν την εμπλοκή της στη Γεωργία και αφ’ ετέρου είναι ανοικτή σε πιέσεις σε μια σειρά από διεθνή ζητήματα, όπως για παράδειγμα η άσκηση της ενεργειακής της πολιτικής και η τεχνολογική, στρατιωτική (S-300) και πολιτική στήριξη που παρέχει μέχρι σήμερα στο Ιράν.